Voorkomende zwangerschapsklachten & -ongemakken
Als je zwanger bent, gebeurt er heel veel in je lichaam. Je lichaam verandert door hormonen die zorgen dat je lichaam zich aanpast aan de zwangerschap: je gaat meer bloed aanmaken, je borsten groeien, het kraakbeen in je rug en bekken wordt week en je organen maken plaats voor de groeiende baarmoeder. Dat betekent dat je hierdoor klachten kunt krijgen. Ook verandert er veel in emotioneel opzicht. Veel voorkomende zwangerschapsklachten zijn vermoeidheid, misselijkheid, gespannen borsten, hoofdpijn, vaker plassen, andere eetlust, maagzuur en stemmingswisselingen.
De gebruikelijke zwangerschapsklachten zullen bij elke vrouw en bij elke zwangerschap verschillen. Belangrijk is om goed naar je lichaam te luisteren en tijd te nemen voor het veranderen van je lichaam. Hieronder volgt een lijstje met typische zwangerschapsklachten en wat je er zelf aan kunt doen:
Bandenpijn
Je baarmoeder zit met verschillende banden aan je bekken vast. Door de groei van de baarmoeder worden deze banden opgerekt en voel je soms een scherpe pijn met name in je onderbuik, in je liezen en aan de zijkant van de baarmoeder. Dit kan gebeuren als je loopt of wanneer je in bed van houding verandert. De pijn is vervelend maar gelukkig onschuldig. Als je rustig in een ontspannen houding gaat liggen, zal de pijn weggaan. De pijn komt vooral voor in het begin van de zwangerschap en aan het einde, als het kind in het bekken is ingedaald.
Blaasontsteking
Je urineleiders worden door het zwangerschapshormoon verslapt, waardoor je minder goed uit kan plassen. Er blijft dan dus makkelijker urine achter in de urineleiders, maar ook in de blaas. Hierdoor heb je meer kans op een blaasontsteking in je zwangerschap en tijdens je kraambed. Soms merk je dit door een brandend gevoel tijdens of na het plassen, of door troebele en sterk ruikende urine. Maar dit hoeft niet altijd! Ook harde buiken of een zeurend gevoel onder in de buik of rug kan wijzen op een blaasontsteking. Breng bij deze klachten wat urine naar de huisarts om het te laten controleren op blaasontsteking. Bij een blaasontsteking heb je antibiotica nodig, dit kan geen kwaad in de zwangerschap. Veel drinken en veel vitamine C (cranberrysap, sinaasappelsap) kunnen helpen een blaasontsteking te voorkomen.
Bloedverlies
In het begin van de zwangerschap zou het kunnen voorkomen dat je wat bloed verliest. Dit komt bij 20% van de zwangerschappen voor. Vaak is het een kleine hoeveelheid en meestal bruinig of helderrood van kleur. Vaak heeft dit niets te betekenen. Doordat de baarmoedermond in de zwangerschap beter doorbloed is dan buiten de zwangerschap, kan er makkelijker een bloedvaatje knappen aan de buitenzijde van de baarmoedermond. Dit kan iets bloedverlies geven. Dit is onschuldig en komt vaker voor na het vrijen. Neem contact met ons op als het bloedverlies meer dan een inlegkruisje is, je er buikpijn bij hebt, of als je ongerust bent.
Brandend maagzuur
Door de zwangerschapshormonen verandert de structuur van je maag- en darmwand. Hierdoor wordt de doorstroming van het voedsel door het maagdarmkanaal vertraagd. Dit betekent dat je eten langer in je maag blijft zitten en het als “een blok op je maag” kan liggen. Koffie, sinaasappelsap, alcohol en vet kunnen de klachten verergeren. Aanpassen van je eetpatroon kan helpen: door in plaats van drie grote maaltijden te nemen op een dag, kan het prettiger zijn om vijf of zeven kleinere maaltijden te gebruiken. Begin met een licht ontbijt en probeer daarna het eten over kleine, lichte maaltijden te verdelen. Eet niet te vet en kruid je eten niet te scherp. Heb je ondanks deze aanpassingen nog last van brandend maagzuur, dan kan je gebruik maken van maagzuurremmers zoals Antagel, Rennie’s of Regla-pH (verkrijgbaar bij drogist en apotheek).
Harde buiken
Harde buiken zijn normale samentrekkingen van de baarmoeder. Ze komen gespreid door de dag, hebben geen regelmaat en zijn niet echt pijnlijk, soms wel ongemakkelijk. Er zijn enkele redenen voor harde buiken, bijvoorbeeld:
1) Je bent te druk geweest. Je lichaam protesteert op deze manier. Rustiger aandoen is de remedie.
2) Je baarmoeder is een holle spier. Als de baby groeit, wordt de baarmoederspier een beetje opgerekt en reageert deze door middel van samentrekkingen. Dit is een normale, gezonde reactie van de baarmoeder die zelf goed blijkt te zijn voor de hersenontwikkeling van de baby.
3) In sommige gevallen is er sprake van een blaasontsteking zonder de kenmerkende symptomen. Het is dan nodig om de urine bij de huisarts te laten controleren op blaasontsteking en zonodig antibiotica in te nemen.
Misselijkheid
Vooral in de eerste drie tot vier maanden van de zwangerschap kun je last hebben van (ochtend)misselijkheid en overgeven. Niet eten maakt het meestal erger. Door in plaats van drie grote maaltijden te nemen op een dag, kan het prettiger zijn om vijf of zeven kleinere maaltijden te gebruiken. Begin met een licht ontbijt en probeer daarna het eten over kleine, lichte maaltijden te verdelen. Belangrijk is dat je vooral vocht blijft binnenhouden. Bij erge misselijkheid/veel braken kun je via de huisarts een middel tegen misselijkheid krijgen, dat veilig is in de zwangerschap.
Moeheid
Met name in de eerste drie maanden van de zwangerschap kun je heel moe zijn en heb je meer behoefte aan slaap dan anders. Dit is heel normaal, je lichaam moet immers wennen aan alle veranderingen die plaatsvinden. Als je lichaam zich heeft aangepast, verdwijnt de moeheid vanzelf.
Rug- en/of bekkenpijn
Tijdens de zwangerschap veranderen je gewicht en houding en worden de bekkengewrichten meer beweeglijk, onder andere ter voorbereiding op de bevalling. Dat kan soms rugklachten of pijn in het bekken opleveren. Een goede houding kan de klachten verminderen, dus zorg dat je bij het bukken of tillen goed door je knieën buigt. Geef je onderrug voldoende steun bij het zitten. Draai als je uit bed komt eerst op je zij, en druk jezelf daarna zijwaarts omhoog. Wanneer de klachten je beperken in je dagelijks functioneren, kan je contact opnemen met een fysiotherapeut voor houdingsoefeningen.
Spataderen
Er kunnen tijdens de zwangerschap spataderen ontstaan. Regelmatig bewegen is goed en probeer lang staan en lang zitten te voorkomen. Gebruik als je zit of ligt een krukje of een kussen om je benen hoog te leggen. Het dragen van elastische (steun)kousen helpt de klachten van spataderen te verminderen. Ook bestaat de mogelijkheid om spatadertherapie te krijgen, wat de druk van de aderen wat kan verlichten.
Voor spatadertherapie kan je terecht bij Wilma Boeijenk in Winterswijk en Terborg. Kijk voor informatie op www.therapieachterhoek.nl.
Vaginale afscheiding
Vaginale afscheiding neemt vaak toe tijdens de zwangerschap. Dat is normaal. Het is vaak helder van kleur en nagenoeg geurloos. Laat het ons weten als de afscheiding een abnormale geur of kleur heeft, of als je ook jeuk, pijn of een branderig gevoel hebt. Het kan dan zijn dat je een schimmelinfectie hebt. Zo nodig krijg je daarvoor medicijnen.
Vasthouden van vocht
Tijdens de zwangerschap houdt je lichaam meer vocht vast. Soms krijg je daardoor dikke voeten, enkels en handen. Door warmte en weinig beweging kan dit verergeren. Zorg dat je voldoende beweegt, veel drinkt en leg je benen hoog als je zit of ligt.
Verstopping
Tijdens de zwangerschap werken je darmen trager. Daardoor komt de ontlasting minder vaak en kan deze ook harder zijn. Vezelrijke voeding (rauwkost, fruit en volkoren producten), eventueel met toevoeging van zemelen, kan helpen. Probeer hierbij ongeveer 2-3 liter per dag te drinken. Verder is lichaamsbeweging belangrijk voor een goede stoelgang. Zorg dus dat je dagelijks voldoende beweegt. Middelen als Activia van Danone, Roosvicee Laxo en Stimulance van Nutricia helpen de stoelgang te bevorderen. Deze zijn verkrijgbaar in de supermarkt. Wanneer deze tips onvoldoende helpen, kan je eventueel via de huisarts een laxerend middel krijgen.