Prenatale screening
Alle zwangeren en partners in Nederland kunnen keuzes maken met betrekking tot prenatale screening. Om van te voren hierover na te kunnen denken geven we je graag meer informatie tijdens de intake. Je kunt zelf bepalen of je gebruik wil maken van deze testen. Kijk alvorens je op intake komt op de site www.pns.nl voor meer informatie en keuzehulp.
Wat is prenatale screening?
‘Prenataal’ betekent ‘voor de geboorte’; en screening is een onderzoek door middel van een test. Prenatale screening is onderzoek tijdens de zwangerschap om te beoordelen of het ongeboren kind een verhoogde kans heeft op een aangeboren afwijking.
De zwangere kan kiezen voor 4 verschillende vormen van prenatale screening:
1. Ouder(s) maken geen gebruik van prenatale screening
2. Screening op down-, edwards- en patausyndroom met de NIPTniet-invasieve prenatale test.
3. Een Eerste Trimester Structureel Echoscopisch Onderzoek (ETSEO) ofwel 13 wekenecho, waarmee de zwangere informatie krijgt of er aanwijzingen zijn voor lichamelijke structurele afwijkingen bij de foetus.
4. Een Tweede Trimester Structureel Echoscopisch Onderzoek (TTSEO) ofwel wel 20 wekenecho, waarmee de zwangere informatie krijgt of er aanwijzingen zijn voor lichamelijke structurele afwijkingen bij de foetus.
Counseling
Counseling is een uitgebreid informatiegesprek met je verloskundige waarin op alle mogelijkheden van deze prenatale screening wordt ingegaan en waarbij de voor- en nadelen van deze testen worden besproken.
Bij de intake vraagt de verloskundige of je meer wilt weten over de NIPT, de13 wekenecho en de 20 wekenecho. In dit uitgebreid gesprek krijg je dan informatie over het onderzoek en de wetenschappelijke studie. Denk goed na over de volgende vragen:
- Hoeveel wil je tijdens de zwangerschap al weten over jouw kind?
- Als je te horen krijgt dat jouw kind een lichamelijke afwijking heeft, wat wil je dan doen?
Keuzevrijheid betekent kiezen
Het feit dat er tegenwoordig technieken zijn waarmee aanstaande ouders hun ongeboren kind kunnen laten onderzoeken, plaatst jou als aanstaande ouder voor de keuze of je dat wilt of niet. Wil je je wel laten testen? En zo ja, welke testen wil je doen? En wat doe je als de uitslag van de test slecht uit valt? Laat je goed informeren voordat je de keuze maakt, bijvoorbeeld tijdens de eerste afspraak bij de verloskundige. Hopelijk helpt dit om een voor jou goed keuze te maken. Wel testen of niet testen? De keuze is aan jou.
NIPT
U kunt kiezen voor de NIPT ( niet-invasieve prenatale test) als u tijdens de zwangerschap al wilt weten of uw kind het downsyndroom, edwardssyndroom of patausyndroom heeft.
Mensen met downsyndroom hebben een verstandelijke beperking. Iemand wordt daarmee geboren. Bij de een is het ernstiger dan bij de ander. Van tevoren is daar niets over te zeggen.
Edwardssyndroom en patausyndroom komen veel minder voor dan downsyndroom. Het zijn zeer ernstige aandoeningen. De meeste kinderen overlijden voor of rond de geboorte.
De NIPT kan ook andere aandoeningen vinden. Dit heet nevenbevindingen. U kiest zelf of u deze wilt weten.
Patausyndroom en Edwardssyndroom zijn, net als Downsyndroom, aangeboren aandoeningen. Patausyndroom en Edwardssyndroom komen minder vaak voor dan Downsyndroom.
Kinderen met Patausyndroom of Edwardssyndroom zijn ernstig verstandelijk en lichamelijk beperkt en hebben een broze gezondheid. Het merendeel van de kinderen overlijdt tijdens de zwangerschap of kort na de geboorte. De meeste kinderen overlijden in het eerste levensjaar.
Wilt u screeningonderzoek op down-, edwards- en patausyndroom en kiest u voor de NIPTniet-invasieve prenatale test? Dan doet u mee aan een wetenschappelijke studie. Uw gegevens worden dan gebruikt. Kijk op www.meerovernipt.nl voor meer informatie. U kunt dus alleen NIPT krijgen als u ook deelneemt aan één van beide studies. Per 15 september 2022 is de uitvoering van de NIPT en het ETSEO mogelijk voor zwangeren van 15 jaar en jonger.
Meer lezen?
De folder is ook beschikbaar in het Engels, Turks, Arabisch en Pools. (Vertalingen van de nieuwe folder NIPTniet-invasieve prenatale test volgen.)
- De NIPT. Onderzoek naar down-, edwards- en patausyndroom
- Information about the prenatal screening for Down syndrome, Edwards’ syndrome and Patau’s syndrome (Engels)
- Down, Edwards ve Patau sendromu tarama testi hakkında Bilgi (Turks)
- معلومات المجلد خلال عملية الفحص ، ادواردز ، إن باتاوسيندروم (Arabisch)
- Informacje dotyczące badań przesiewowych w kierunku (Pools)
De eerste trimester echo / “De 13-weken echo“
Onderstaande informatie komt ook van www.pns.nl.
Het is belangrijk om je goed in te lezen over onderzoeken die je kunt laten doen in de zwangerschap. Wij adviseren dan ook om naar deze website te gaan. Hierop staan ook duidelijke filmpjes over deze testen.
De 13 wekenecho is een medisch onderzoek naar lichamelijke afwijkingen bij jouw kind. Je kiest zelf of je de 13 wekenecho wilt. Je kunt laten onderzoeken of jouw kind een lichamelijke afwijking heeft. Een lichamelijke afwijking betekent dat een deel van het lichaam van het kind er anders uitziet dan normaal.
De 13 wekenecho lijkt veel op de 20 wekenecho. Bij beide onderzoeken bekijkt een echoscopist met een echo-apparaat of jouw kind lichamelijke afwijkingen heeft.
In Nederland kunt u alleen kiezen voor de 13 wekenecho als je meedoet aan de wetenschappelijke IMITAS studie. Die studie onderzoekt wat de voor- en nadelen zijn van de 13 wekenecho. Per 15 september 2022 is de uitvoering van de NIPT en het ETSEO mogelijk voor zwangeren van 15 jaar en jonger.
Kiest u voor een uitgebreid gesprek (counseling) over de 13 wekenecho? Dan geeft u toestemming om een aantal persoonsgegevens vast te leggen in uw zorgdossier en in een landelijk systeem (Peridos). Kiest u ook voor de 13 wekenecho? Dan worden ook daarover gegevens vastgelegd.
De tweede trimester echo / “De 20-weken echo“
Het structureel echoscopisch onderzoek (SEO) wordt tussen de 19 en 21 weken van de zwangerschap uitgevoerd. Het is een uitgebreide echo waarbij een aantal structuren van de foetus worden bekeken. Er wordt bijvoorbeeld gekeken naar de hersenen, de rug, de nieren en het hart. De 20 weken echo zit in de basisverzekering en wordt door je zorgverzekeraar vergoed. In de meeste gevallen kan de rekening rechtstreeks bij de zorgverzekeraarworden gedeclareerd.
Voor alle duidelijkheid: bovenstaande onderzoeken kunnen geen garantie geven dat er geen afwijkingen bij je kind aanwezig zijn.
Meer lezen over de 13-weken echo en de 20-weken echo?
U kunt de brochure(s) via deze pagina downloaden in de talen Nederlands, Engels, Turks, Pools en Arabisch.
- De 13 wekenecho en de 20 wekenecho
- The 13-week scan and the 20-week scan (English)
- 13 ve 20 haftalık ultrasonlar (Turks)
- USG 13. i 20. tygodnia ciąży (Pools)
- تخطيط الصدى في الأسبوع 13 وتخطيط الصدى في الأسبوع 20 (Arabisch)
Verloskundig Centrum Achterhoek
Mocht je gebruik willen maken van het structureel echoscopisch onderzoek dan wordt dit uitgevoerd in het Verloskundig Centrum Achterhoek. Voor meer informatie kun je de website raadplegen; www.vca-eva.nl. Voor vervolgonderzoek wordt verwezen naar de afdeling Prenatale Diagnostiek van het UMC St. Radboud in Nijmegen.