Miskraam

Er is sprake van een miskraam als de zwangerschap voor 16 weken misloopt. De meeste miskramen vinden plaats tussen 8 en 13 weken zwangerschap. Een miskraam komt best vaak voor. Gemiddeld één op de vijf vrouwen maakt dit wel mee. Andere benamingen voor een miskraam zijn: lege vruchtzak, spontane abortus, niet intacte zwangerschap. In 95% van de gevallen gaat het om een fout in de ontwikkeling tijdens de eerste celdelingen, in 5% zijn er andere redenen zoals een verkeerde innesteling, een infectie of een afwijkende baarmoedervorm. Vaak is het dus een natuurlijke selectie die niet te voorkomen is. Bij een miskraam komen regelmatig schuldgevoelens naar boven. Wat de reden ook is, je schuldig voelen is het laatste wat je moet doen!

Het verloop

Meestal komt een miskraam na het eerste bloedverlies binnen een aantal dagen op gang; soms duurt dit langer, zelfs tot een paar weken. Een miskraam kan niet worden tegengehouden of worden voorkomen.
Geleidelijk ontstaat krampende/ weeënachtige pijn in de baarmoeder en neemt het bloedverlies toe. De hoeveelheid bloedverlies is te vergelijken met een ruime menstruatie, soms gepaard gaand met verlies van stolsels.
Als je de zwangerschap volledig bent verloren, verdwijnt de buikpijn vrijwel direct. Ook het bloedverlies vermindert dan snel en is vergelijkbaar met de laatste dagen van een menstruatie. Het bloedverlies kan een aantal weken aanhouden, maar is dan niet hevig meer.
Zwangerschapsverschijnselen zoals gespannen borsten en ochtendmisselijkheid nemen weer af. De test kan nog wel enige tijd positief blijven.

Het is verstandig om in de volgende situaties ons te waarschuwen:

Bij hevig bloedverlies (meer dan 1 maandverband per uur). Zeker bij klachten van sterretjes zien of flauwvallen moet direct contact opgenomen worden.
Bij aanhoudende klachten. Als de krampende pijn en/of hevig bloedverlies blijft aanhouden kan dit wijzen op een incomplete miskraam. Er is dan nog een rest van de zwangerschap in de baarmoeder aanwezig. Een curettage kan dan nodig zijn.
Bij koorts. Een temperatuur van 38° C of hoger kan wijzen op een ontsteking in de baarmoeder, die eventueel behandeld moet worden met antibiotica
Bij ongerustheid

Tips

Paracetamol mag je innemen om de pijn te verlichten. Een warme kruik of warme douche kan zorgen voor verlichting.
Schroom niet om je verdriet te delen met anderen indien je dit wenst. Het kan heel fijn zijn met iemand te praten die het ook heeft meegemaakt.

Als de miskraam echoscopisch is vastgesteld maken we in overleg een afspraak met de gynaecoloog. Deze maakt meestal nog een echo. Afhankelijk hiervan wordt er samen met jou besloten wat de beste manier is om de zwangerschap te beëindigen. Meestal heb je de keuze tussen afwachten, een miskraam opwekken d.m.v. medicatie en het kiezen voor een curettage.

Afwachten:

Uit onderzoek is gebleken dat vrouwen zich na een miskraam beter voelen na een afwachtend beleid. De verwerking schijnt gemakkelijker te gaan.

– Een spontane miskraam heeft een natuurlijker verloop.
– Het verdriet kan thuis beleefd worden en eventuele complicaties van een curettage kunnen worden vermeden.
– Afwachten kan medisch geen kwaad en heeft geen gevolgen voor een nieuwe zwangerschap.(mits het bloedverlies niet te ruim is)
– Afwachten kan emotioneel zwaar zijn, het is moeilijk in te schatten wanneer de miskraam op gang komt.
– Ook kan door ruim bloedverlies of pijn of door een incomplete miskraam later alsnog een curettage nodig zijn.
– Zwangerschapsverschijnselen kunnen blijven bestaan zolang er zwangerschapsweefsel in de baarmoeder aanwezig is.

Lees uitgebreide informatie op de website van de KNOV en ook de folder van het Slingeland Ziekenhuis voor meer informatie over een miskraam.

Een miskraam opwekken met behulp van medicijnen

Het lichaam kan het zwangerschapsweefsel ook uitstoten met behulp van medicijnen. In het Slingeland Ziekenhuis wordt hiervoor een combinatie van de tabletten Mifegyne en Cytotec gebruikt. U krijgt de benodigde tabletten op de polikliniek Gynaecologie.

Mifegyne

Mifegyne is een antihormoon dat de werking van progesteron stopt. Progesteron is een hormoon dat nodig is om de zwangerschap intact te houden. Mifegyne kan er voor zorgen dat een zwangerschap wordt afgebroken.

Mifegyne mag niet gebruikt worden bij:

ernstige astma
ernstige lever- en nierziektes
hartaandoeningen

Bijwerkingen

Na het gebruik van Mifegyne kunt u last krijgen van de volgende bijwerkingen:

hoofdpijn
misselijkheid of braken
huiduitslag

Cytotec

Cytotec vergemakkelijkt het oprekken van de baarmoederhals en brengt het uitstoten van het zwangerschapsweefsel op gang. Cytotec is niet officieel geregistreerd voor dit doeleinde, maar er is voldoende wetenschappelijk bewijs dat dit medicijn werkt en veilig gebruikt kan worden. Cytotec wordt inmiddels in veel ziekenhuizen en abortusklinieken gebruikt.

Bijwerkingen

Na het gebruik van Cytotec kunt u last krijgen van de volgende bijwerkingen:

misselijkheid
darmkrampen

Bij deze bijwerkingen kunt u eventueel Naprosyne of Ibuprofen gebruiken.

Combinatie Mifegyne en Cytotec

Mifegyne en Cytotec worden samen gebruikt om de kans dat al het zwangerschapsweefsel uitgestoten wordt, te vergroten. De combinatie van deze medicijnen leidt bij 3 op de 4 vrouwen tot een complete miskraam. Bij 1 op de 4 vrouwen is alsnog zuigcurettage nodig omdat de tabletten onvoldoende werken of omdat het lichaam niet al het zwangerschapsweefsel uitstoot.

De behandeling

De behandeling ziet er als volgt uit. U slikt één tablet Mifegyne (mifepriston 200 mcg) en brengt acht uur later vier tabletten Cytotec (misoprostol 200 mcg) vaginaal in. De Cytotec-tabletten kunt u eventueel ook langzaam onder uw tong op laten lossen. Het nadeel hiervan is de onprettige nasmaak en de vergrote kans op misselijkheid en darmkrampen. Gebruik de tabletten op een moment dat u het beste uitkomt.

De meeste mensen merken nog niets na het innemen van de Mifegyne. Kort na het innemen van de Cytotec-tabletten kunt u een krampende pijn in de baarmoeder voelen en neemt het bloedverlies toe. U kunt meer bloed verliezen dan bij een menstruatie. De pijn verdwijnt vrijwel direct als het zwangerschapsweefsel de baarmoeder uit is. Ook het bloedverlies vermindert, maar kan nog één tot twee weken aanhouden.

Heeft u 24 uur na de inname nog geen reactie of weinig bloedverlies? Dan mag u nogmaals vier tabletten Cytotec vaginaal inbrengen.

Afspraak op de polikliniek

Een week na de behandeling met medicijnen heeft u een afspraak op de polikliniek Gynaecologie. De gynaecoloog onderzoekt met een echo of al het zwangerschapsweefsel is uitgestoten. Is dit niet het geval? Dan maakt de gynaecoloog een vervolgplan met u.

Curettage

Bij een curettage verwijdert de gynaecoloog via een dun buisje (vacuümcurettage) of schrapertje (curette) via de schede en de baarmoedermond het zwangerschapsweefsel uit de baarmoeder. Dit kan onder algehele narcose plaatsvinden.
Dit geeft minder onzekerheid dan bij afwachten en minder verstoring van het normale leven.
Een curettage is een medische ingreep. Een medische ingreep brengt altijd risico’s met zich mee (hoe klein dan ook.)
Klik hier voor meer informatie over een curretage.

Na een miskraam kunnen mensen een moeilijke tijd hebben. Verdriet, schuldgevoelens, ongeloof, boosheid en een gevoel van leegte zijn veel voorkomende emoties.
Het is moeilijk aan te geven hoeveel tijd hiervoor nodig is. Iedereen verwerkt een miskraam op zijn eigen manier.
Het is verstandig te praten over je gevoelens met je partner, familie, vrienden of verloskundige.

Een volgende zwangerschap verloopt in de meeste gevallen goed, ook bij vrouwen die meer dan één miskraam hebben doorgemaakt. Een miskraam is niet te voorkomen, wel kan het geruststelling geven om voor een volgende zwangerschap af te spreken dat de verloskundige rond 8 weken een (inwendige) echo maakt.

Er bestaat geen landelijke hulporganisatie die zich speciaal richt op vrouwen die een miskraam doormaakten.
Niettemin kan een aantal (plaatselijke) instanties behulpzaam zijn bij het beantwoorden van vragen en bij het zoeken van hulp en steun in de woonomgeving.

Project Lotgenotencontact bij Miskramen.
Humanitas, Nederlandse Vereniging voor Maatschappelijke Dienstverlening en Samenlevingsopbouw tel. (020) 523 11 00, fax (020) 622 73 67

Freya, patiëntenvereniging voor vruchtbaarheidsproblematiek
tel./fax (024) 645 10 88
Website: www.freya.nl

www.miskramen.nl FIOM, Stichting Ambulante FIOM
Centraal Bureau
tel. (073) 612 88 21
fax (073) 612 23 90
www.fiom.nl